 |
NHA KHOA THẨM MỸ BÁ LÂN 126 ___nụ cười của bạn - đam mê của chúng tôi___ .:126 Nguyễn Cư Trinh, Quận 1:.
|
Tại sao có người “lười đánh răng" mà răng vẫn tốt?
Sâu răng có di truyền không?Có phải càng lớn tuổi răng sẽ sâu răng nhiều hơn không?Tại sao có người "lười đánh răng" mà răng vẫn tốt?Thì ra, sâu răng, ngoài nguyên nhân là do lười đánh răng, do ăn đồ ngọt,... còn có nhiều yếu tố nữa ảnh hưởng tới nó. Nòi giống (chủng tộc, dân tộc):Theo quan niệm ngày xưa cho rằng có một vài chủng tộc có sức đề kháng tốt với sâu răng, nhưng ngày nay quan niệm đó không còn giá trị mà sâu răng tùy thuộc nhiều vào môi trường sống và vùng địa lý hơn là chủng tộc.Một số người thuộc chủng tộc ít sâu răng trở nên nhạy cảm với sâu răng khi di trú đến nơi có nền kinh tế phát triển, thói quen dinh dưỡng và nền văn hóa khác nơi họ sống trước đó. Thí dụ dân sống ở Bắc cực ít bị sâu răng hơn dân sống ở ôn đới, nhiệt đới (châu Âu, châu Á) vì để chống lạnh họ thường dùng thức ăn loại lipid hơn, nhưng khi di trú đến châu Âu, tình trạng sâu răng của họ cũng thay đổi theo nơi đó.Di truyền :Hiện nay vẫn chưa được chứng minh rõ ràng. Tuy nhiên, người ta nhận thấy trẻ em ít bị sâu răng thường cha mẹ có răng tốt hoặc ngược lại và người ta cho rằng sâu răng có ảnh hưởng rất rõ với môi trường gia đình, do thói quen của trẻ được hình thành rất sớm và ảnh hưởng chủ yếu từ gia đình. Đặc biệt trong vấn đề giáo dục, dinh dưỡng và chăm sóc con của người mẹ (Johnsen & cs 1980)[7],[16].Một số bệnh lý của người mẹ trong giai đoạn mang thai có liên quan đến tình trạng sâu răng sớm của trẻ. Răng sữa được hình thành trong khoảng thời gian từ 3 tháng sau khi thụ thai đến lúc sinh, trong đó tất cả thân răng sữa đã được hình thành một phần hoặc đầy đủ. Do vậy, người mẹ phải có chế độ dinh dưỡng đúng mức, sức khỏe tốt và tránh dùng những loại thuốc có hại cho răng của mẹ và trẻ. Sự mất quân bình muối calci và phospho của người mẹ, do sốt hoặc nhiễm trùng lúc mang thai, có thể dẫn đến những xáo trộn trong cấu trúc răng của trẻ như thiểu sản men, và chính thiểu sản men là yếu tố nguy cơ giúp sâu răng dễ xảy ra[16],[17].Hút thuốc, sử dụng chất kích thích và uống rượu khi mang thai sẽ ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của thai nhi, trẻ sinh ra sớm có cân nặng thấp làm tổn thương hệ miễn dịch, đình trệ sự phát triển toàn diện của trẻ, trong đó có sức khỏe răng miệng là một phần không thể tách rời với sự phát triển tổng thể của trẻ.Giới tính:Thông thường nam ít sâu răng hơn nữ, có thể do nữ ăn vặt nhiều hơn, mặt khác nữ còn chức năng thai nghén, cho con bú, rối loạn nội tiết... và nữ mọc răng sớm hơn nam.Tuổi:Người ta nhận thấy bệnh sâu răng không phát triển đều đặn trong suốt đời, thường từ 4-8 tuổi bị sâu nhiều, ở giai đoạn này những răng sữa bị phá hủy rất nhanh và nhiều. Từ 11 - 19 tuổi, các răng vĩnh viễn bắt đầu bị sâu nhiều.Nghề nghiệp:Tuy chưa được chứng minh rõ ràng chỉ nhận thấy công nhân làm việc ở các nhà máy đường, xí nghiệp bánh kẹo dễ bị sâu răng.Kinh tế - văn hoá - xã hội:Ảnh hưởng gián tiếp qua đời sống, sinh hoạt và nhận thức của con người, văn hóa càng cao thì nhận thức của con người được nâng cao về mọi mặt. Kinh tế phát triển mọi nhu cầu cũng gia tăng, đặc biệt là gia tăng mức tiêu thụ đường sẽ ảnh hưởng đến tỉ lệ bệnh sâu răng. Xã hội càng phát triển, các dịch vụ chăm sóc y tế, các chương trình phòng bệnh được quan tâm nhiều hơn...Năm 1969, ngân hàng dữ kiện sức khỏe răng miệng thế giới của Tổ chức sức khỏe thế giới (WHO/OMS) được thành lập, cho thấy ảnh hưởng của bệnh sâu răng trên thế giới có hai khuynh hướng trái ngược nhau. Tại các nước phát triển, sâu răng giảm rõ rệt từ mức cao xuống trung bình hay thấp nhờ các chương trình chăm sóc sức khỏe răng miệng cộng đồng, sự cải thiện về các dịch vụ nha khoa phòng ngừa, trong khi đó ở các nước đang phát triển sâu răng có khuynh hướng tăng từ thấp đến trung bình hay cao do kinh tế phát triển mà giáo dục sức khỏe cộng đồng không theo kịp nền kinh tế.Winter và cộng sự (1971)[11] đã ghi nhận tương quan giữa tầng lớp xã hội và đa sâu răng ở trẻ em. Phần lớn trẻ bị sâu răng nhiều xuất thân từ tầng lớp kinh tế - xã hội thấp, do cha mẹ thiếu những kiến thức phòng bệnh, cũng như không có khả năng sử dụng các biện pháp dự phòng. Ngân sách gia đình dành cho dịch vụ sức khỏe cũng rất hạn chế cho nhóm thu nhập thấp vì phải lo toan sinh kế nên ít có thời gian quan tâm đến sức khỏe.TPHCM là thành phố có điều kiện kinh tế phát triển, mức sống người dân tương đối cao so với một số địa phương khác. Do đó có thể có sự chênh lệch về điều kiện sống, kiến thức sức khỏe cũng như điều kiện chăm sóc sức khỏe răng miệng giữa các vùng. Khi kinh tế gia tăng, cuộc sống của người dân thay đổi, trẻ em được cho nhiều tiền ăn quà, song song với sự phát triển của các ngành công nghệ thực phẩm, việc trẻ em sử dụng nhiều chất đường bột tinh chế trong lúc các biện pháp phòng chống bệnh sâu răng không theo kịp thì tình trạng sâu răng của trẻ em dễ tăng lên.
Bs.Phạm thị Mai Khanh
Tài liệu tham khảo trong bài viết1. David C. Johnsen, Laura R. Pappas, David Cannon, S. Jane Goodman (1980), " Social Factors and Diet Diaries of Caries-Free and High-Caries 2- to 7-Year-Olds - Presenting For Dental Care in West Virginia", The American Academy of y Pedodontics, Vol.2,No.4.2. Edwin L. Bierman, M.D. "Carbohydrates, sucrose, and human disease", The American Journal of Clinical Nutrition 32: Decmber 1979, pp. 27 12-2722.3. Ernest Newbrun, D.M.D., Ph.D. "Topical fluorides in caries prevention and management".4. Fitzgerald R J & Keyes P H. "Demonstration of the etiologic role of streptococci in experimental caries in the hamster", J. Amer. Dent. Ass. 61:9-19, 1960.5. G. B. Winter, Margaret C.Hamilton and P.M.C.James, "Role of the Comforter as an Aetiological Factor in Rampant Caries of the Deciduous Dentition" , Arch. Dis. Childh., 1966, 41, 207.
